Sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập vào 3/2/1930, dưới sự lãnh đạo của Đảng, phong trào cách mạng của nước ta phát triển mạnh mẽ. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng luôn luôn chú ý đến lực lượng thanh thiếu nhi để tập hợp vào tổ chức, hoà vào làn sóng cách mạng của cả dân tộc để đấu tranh giành độc lập tự do và xây dựng Tổ quốc. Tháng 10/1930, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ nhất (khóa I) đã đề cập đến tổ chức thiếu nhi và thiếu niên cách mạng Hồng nhi Đoàn và giao cho Đoàn Thanh niên phụ trách.

Nơi thành lập đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, thôn Nà Mạ, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, Cao Bằng được bộ VHTT&DL xếp hạng Di tích lịch sử Quốc gia.

Tháng 5/1941, Hội nghị lần thứ 8 của Trung ương Đảng đã quyết định thành lập Mặt trận Việt Minh để đoàn kết các lực lượng đánh Tây, đánh Nhật giành độc lập tự do cho dân tộc Việt Nam. Ngay sau đó, ngày 15/5/1941 tại thôn Nà Mạ, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng, Đội Nhi đồng cứu quốc đầu tiên được thành lập và là thành viên của Mặt trận Việt Minh, hoạt động theo điều lệ của Mặt trận Việt Minh với nội dung “Dự bị đánh Tây, đánh Nhật làm cho Việt Nam hoàn toàn độc lập”.

Các đặc trưng

• Huy hiệu Đội hình tròn, có hình búp măng trên nền cờ Việt Nam và khẩu hiệu "Sẵn sàng".
• Cờ Đội có nền đỏ và ảnh huy hiệu Đội ở giữa cờ.
• Khăn quàng đỏ là một đặc trưng của đồng phục đội viên, là một mảnh vải hình tam giác cân, màu đỏ.
• Đội ca là bài hát Cùng nhau ta đi lên, do nhạc sĩ Phong Nhã sáng tác mang nội dung kêu gọi đội viên theo bước Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, kêu gọi yêu nước, yêu lao động, chăm học...
• Khẩu hiệu: "Vì tổ quốc xã hội chủ nghĩa, vì lý tưởng của Bác Hồ vĩ đại: Sẵn sàng!"
• Ngày truyền thống là ngày thành lập Đội: 15 tháng 5 hàng năm';

Năm điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng

Đây là một trong các nội dung của Điều lệ hoạt động của Đội

1. Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào.
2. Học tập tốt, lao động tốt.
3. Đoàn kết tốt, kỷ luật tốt.
4. Giữ gìn vệ sinh thật tốt.
5. Khiêm tốn, thật thà, dũng cảm.

Dùng làm mục tiêu: "phấn đấu rèn luyện cho đội viên, giúp đỡ đội viên phát triển mọi khả năng trong học tập, hoạt động, vui chơi, thực hiện quyền và bổn phận theo luật Bảo vệ Chăm sóc và Giáo dục Trẻ em. Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh đoàn kết, hợp tác với các tổ chức, phong trào thiếu nhi ở khu vực và thế giới vì những quyền của trẻ em, vì hòa bình, hạnh phúc của các dân tộc. Đội ca là bài hát: Cùng nhau ta đi lên của nhạc sĩ Phong Nhã. Lời của bài hát là: cùng nhau ta đi lên theo bước đoàn thanh niên đi lên,cố gắng xứng đáng cháu ngoan Bác Hồ.Lời thề ta ghi sâu mãi mãi trong tim không phai quyết xứng danh thiếu niên anh dũng nước nhà. Tiến quyết tiến Quốc kì thắm tươi anh em ta yêu tổ quuốc suốt đời cùng yêu nhân dân yêu chuộng lao động tăng gia thi đua học hành ngày một tiến xa.

Huy hiệu Đội TNTP

Khăn quàng đỏ                         

Khăn quàng đỏ là biểu tượng và đồng phục của đội viên (thành viên của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh). Nó là một miếng vải màu đỏ, hình tam giác, thường từ vải bông, lụa hoặc valise và được xem là một phần của cờ Việt Nam. Khăn quàng đỏ được thắt lên cổ áo của đội viên theo một quy tắc nhất định. Khăn quàng đỏ còn là biểu tượng của Chủ Nghĩa Cộng Sản. Khăn Quàng đỏ được sử dụng cho cấp bậc Tiểu học đến đại học.

                                                                                               ( Tổng hợp )